Kiến thức da liễu

Nám Da – Lời Khuyên Từ Chuyên Da

Nám da là một trong những lắng lo lớn của hầu hết phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ sau 30 tuổi. Nếu vùng da bị nám ngày càng rộng càng khiến cho phụ nữ cảm thấy mất tự tin.

Nám da là gì, nguyên nhân do đâu và giải pháp điều trị ra sao? 

Nám da là gì? Nguyên nhân và nhận biết 

Nám da là tình trạng rối loạn sắc tố da phổ biến, đặc trưng bởi sự xuất hiện của các mảng hoặc đốm sậm màu trên khuôn mặt. Đây là kết quả của việc sản xuất quá mức hắc sắc tố melanin tại một số vùng da nhất định.

Dấu hiệu nhận biết nám da:

Màu sắc: Các đốm hoặc mảng màu nâu nhạt đến nâu sẫm, đôi khi có màu xám xanh.

Hình thái: Thường là các mảng lớn, có bờ không rõ ràng, có xu hướng đối xứng qua hai bên mặt.

Vị trí: Phổ biến nhất ở gò má, trán, mũi, cằm và môi trên. Ít khi xuất hiện ở các vùng da khác.

Độ sâu:

    • Nám nông: Nám thường có màu nâu nhạt, bờ rõ ràng hơn và dễ điều trị hơn.
    • Nám sâu: Nám thường có màu nâu sẫm hoặc xám xanh, bờ không rõ nét và khó điều trị hơn.
    • Nám hỗn hợp: Kết hợp cả nám nông và nám sâu, đây là dạng phổ biến nhất.

Các Nguyên Nhân Chính Gây Nám Da

Nám da không xuất hiện đơn lẻ mà thường là tổng hòa của nhiều yếu tố bên trong và bên ngoài.

Rối Loạn Nội Tiết Tố

Đây là nguyên nhân hàng đầu và khó kiểm soát nhất của nám. Sự thay đổi nồng độ hormone estrogen và progesterone trong cơ thể kích thích tế bào hắc tố melanocyte sản xuất melanin nhiều hơn. Điều này thường xảy ra trong các giai đoạn:

  • Mang thai: Nám thai kỳ rất phổ biến do sự thay đổi hormone đột ngột.
  • Sử dụng thuốc tránh thai: Đặc biệt là các loại thuốc có chứa estrogen liều cao.
  • Tiền mãn kinh và mãn kinh: Sự suy giảm hoặc mất cân bằng hormone khi phụ nữ lớn tuổi.

Rối loạn kinh nguyệt: Chu kỳ kinh nguyệt không đều cũng có thể là dấu hiệu của sự mất cân bằng nội tiết.

Tiếp Xúc Với Ánh Nắng Mặt Trời

Tia tử ngoại (UV) từ ánh nắng mặt trời là tác nhân cực kỳ quan trọng, không chỉ kích thích sản sinh melanin gây nám mà còn làm nám hiện có trở nên đậm màu và lan rộng hơn. Tia UVA có thể xuyên qua kính và cửa sổ, tác động sâu vào da.

Yếu Tố Di Truyền

Khoảng 30-50% số người bị nám có thành viên trong gia đình cũng gặp tình trạng tương tự. Điều này cho thấy yếu tố di truyền đóng vai trò nhất định trong việc hình thành nám.

Lạm Dụng Mỹ Phẩm Kém Chất Lượng Hoặc Không Phù Hợp

  • Sản phẩm không rõ nguồn gốc: Một số loại kem trộn, kem làm trắng cấp tốc chứa corticoid hoặc các chất tẩy lột mạnh, ban đầu có thể làm da trắng nhanh nhưng sau đó sẽ bào mòn da, làm da mỏng yếu, dễ bắt nắng và gây nám trầm trọng hơn, khó điều trị.
  • Sử dụng sai cách: Dùng các sản phẩm đặc trị không theo hướng dẫn hoặc không phù hợp với loại da cũng có thể gây kích ứng, viêm da và dẫn đến tăng sắc tố sau viêm.

Tình trạng căng thẳng kéo dài

Khi cơ thể căng thẳng, hormone cortisol được sản xuất nhiều hơn, ảnh hưởng đến cân bằng nội tiết và quá trình sản xuất melanin, góp phần làm nám trở nên nặng hơn.

Các Yếu Tố Khác

  • Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như thuốc kháng sinh, thuốc chống co giật có thể làm tăng nhạy cảm của da với ánh nắng.
  • Mắc các bệnh lý: Một số bệnh về tuyến giáp, gan cũng có thể liên quan đến tình trạng nám da.

Một trong những cách để hạn chế tình trạng nám da, bạn cần bảo vệ da tuyệt đối khỏi ánh nắng mắt trời. Đây là yếu tố quan trọng hàng đầu và không thể thiếu trong mọi phác đồ điều trị nám. Nếu không chống nắng nghiêm ngặt, mọi phương pháp điều trị khác đều trở nên vô nghĩa.

  • Sử dụng kem chống nắng phổ rộng (broad-spectrum) có SPF 30+ trở lên hàng ngày, ngay cả khi ở trong nhà hoặc trời râm mát. Thoa đủ lượng (khoảng 1/4 thìa cà phê cho mặt) và thoa lại sau mỗi 2-3 giờ, hoặc thường xuyên hơn nếu hoạt động đổ mồ hôi nhiều/bơi lội.
  • Che chắn: Đeo mũ rộng vành, kính râm, mặc áo chống nắng dày dặn khi ra ngoài trời. Hạn chế ra nắng vào khung giờ cao điểm

Để biết rõ liệu trình điều trị, phác đồ cụ thể ra sao, bạn cần đến gặp bác sĩ chuyện khoa da liễu để được thăm khám và tư vấn giải pháp tối ưu dành riêng chp tình trạng da của bạn. Không nên tự ý mua và sử dụng các sản phẩm không rõ nguồn gốc để hạn chế tình trạng nặng hơn, khó điều trị hơn.

Điều trị nám da là một quá trình cần sự kiên trì, kết hợp nhiều phương pháp và đặc biệt là sự chỉ dẫn của bác sĩ da liễu chuyên khoa. Không có phương pháp nào có thể “xóa sổ” nám ngay lập tức.