Kiến thức da liễu

Zona Thần Kinh: Từ Giời Leo Đến Ám Ảnh Nỗi Đau Dai Dẳng

Zona thần kinh (Herpes Zoster) còn được gọi là “giời leo” hay “trùng phục” là bệnh da liễu thường gặp, gây ra cảm giác đau rát dữ dội kèm theo phát ban và mụn nước.

1. Bệnh zona thần kinh là gì?

Zona thần kinh (Herpes Zoster) là bệnh do virus varicella-zoster (VZV) gây ra – loại virus này cũng chính là nguyên nhân gây ra bệnh thủy đậu. Sau khi khỏi thủy đậu virus không biến mất mà nằm tiềm ẩn trong hạch thần kinh cảm giác của người bệnh. Khi hệ miễn dịch suy yếu, virus sẽ tái hoạt động, lan theo dây thần kinh cảm giác ra da gây phát ban, đau rát và nổi bóng nước.

Có nhiều yếu tố gây khởi phát bệnh zona thần kinh như: tuổi cao (thường trên 50 tuổi), căng thẳng kéo dài hoặc stress nặng, suy giảm miễn dịch (như HIV, ung thư, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch,…) và mắc các bệnh cấp tính, trải qua phẫu thuật lớn hoặc mất ngủ kéo dài.

2. Nỗi ám ảnh về cơn đau kéo dài không dứt

Bệnh zona thần kinh có thể gây đau rát dữ dội, đặc biệt ở vùng mặt, ngực và mắt. Những cơn đau này thường xuất hiện vài ngày trước khi nổi ban phỏng nước. Ban đầu người bệnh sẽ cảm thấy đau âm ỉ, rồi rát bỏng và sau đó là chói như điện giật. Vùng da bị ảnh hưởng trở nên rất nhạy cảm khi chạm vào. Đến khi phát ban, vùng da tổn thương trở nên châm chích, đỏ và xuất hiện mụn nước mọc theo cụm trên nền da đỏ.

Cảm giác đau thường mô tả như bị thiêu đốt, nhói buốt trong xương, không ai đụng cũng đau, đặc biệt cơn đau thường chạy theo dải dây thần kinh và chỉ xuất hiện một bên cơ thể. Đối với người lớn tuổi, cơn đau có thể kéo dài nhiều tháng gây mất ngủ và trầm cảm. Thậm chí, một số người sau khi vùng phát ban đã lành vẫn bị cơn đau hành hạ kéo dài do di chứng đau dây thần kinh sau zona (PHN).

Do đặc điểm đau sâu mà bệnh zona thần kinh thường dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác như:

  • Zona vùng trán/thái dương: dễ nhầm tưởng đau nửa đầu (migraine) hoặc viêm xoang.
  • Zona vùng ngực liên sườn: dễ nhầm với cơn đau thắt ngực hoặc nhồi máu cơ tim.
  • Zona vùng lưng: dễ nhầm với đau thần kinh tọa.

Tại Việt Nam, nhiều người sợ zona đến mức không dám gọi tên bệnh, thay vào đó họ thường dùng lối nói lái như “giời leo” hoặc “trùng phục” vì tin rằng gọi tên thật sẽ khiến bệnh nặng hơn.

3. Di chứng của zona thần kinh

Bệnh zona thần kinh để lại nhiều di chứng như:

  • Đau dây thần kinh sau zona (Postherpetic Neuralgia – PHN) với tình trạng đau kéo dài nhiều tuần đến nhiều tháng sau khi tổn thương da đã lành.
  • Sạm da, tăng sắc tố hoặc sẹo tại vùng da bị zona.
  • Zona ở vùng mắt có thể gây mờ, thậm chí mất thị lực.
  • Zona vùng mặt có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh số VII gây liệt mặt.

Bệnh zona thần kinh có thể tái phát, đặc biệt ở những người suy giảm miễn dịch, lớn tuổi hoặc từng mắc zona nặng. Tuy nhiên, đa số người chỉ bị một lần trong đời nếu hệ miễn dịch ổn định.

4. Làm gì khi bị zona thần kinh?

Khi xuất hiện những triệu chứng của bệnh zona thần kinh, cần gặp ngay bác sĩ da liễu hoặc nội khoa sớm nhất có thể trong vòng 72 giờ đầu để được điều trị kịp thời. Ngoài ra, người bệnh cũng cần nghỉ ngơi, tránh stress và giữ vùng tổn thương sạch và khô, tránh trầy xước. Tuyệt đối không tự ý đắp thuốc dân gian hoặc gãi gây nhiễm trùng.

Zona thần kinh, hay còn gọi là “giời leo” hoặc “trùng phục” trong dân gian, không chỉ là những vết mẩn đỏ ngoài da mà còn là gây ra những cơn đau kéo dài, âm ỉ, thậm chí dữ dội như điện giật, khiến người bệnh mệt mỏi cả về thể chất lẫn tinh thần. Nếu bạn hoặc người thân gặp phải, đừng chủ quan! Hãy chủ động thăm khám để được tư vấn điều trị đúng cách và kịp thời, giúp giảm đau, tránh biến chứng và phục hồi nhanh chóng.

Phòng Khám Da Liễu Táo Đỏ, với 15 năm kinh nghiệm trong thăm khám và điều trị hiệu quả các bệnh lý về da và tóc, cung cấp các dịch vụ chăm sóc và thẩm mỹ bằng phương pháp an toàn và tối ưu nhất cho từng trường hợp cụ thể.

Gọi ngay Hotline: 0914 994 337 hoặc Đặt lịch hẹn khám trực tiếp với bác sĩ phía dưới để được tư vấn và điều trị kịp thời.